μεσογαλαξιακή ύλη

(Αστρον.). Η ύλη που υπάρχει στον χώρο μεταξύ των γαλαξιών. Αυτή χωρίζεται στις εξής μορφές: 1. Σμήνη και αστέρες που διέφυγαν από τους γαλαξίες ή δημιουργήθηκαν έξω από αυτούς, όπως ορισμένα σφαιροειδή σμήνη κοντά στον Γαλαξία μας, οι γέφυρες μεταξύ των γαλαξιών ή άλλοι αμυδροί βραχίονες κοντά σε συγκεκριμένους γαλαξίες. Σε διάφορα ζεύγη γαλαξιών παρατηρείται διαφυγή ύλης, όπως γίνεται και σε ορισμένους διπλούς αστέρες. 2. Μεσογαλαξιακό αέριο ή σκόνη. Στη μορφή αυτή η πυκνότητα της μ.ύ. φαίνεται να είναι πολύ μικρή. Τα πειράματα που πραγματοποιούνται γι’ αυτόν τον σκοπό στηρίζονται στα φάσματα απορρόφησης, ενώ οι ενδείξεις, που προκύπτουν έως αυτή τη στιγμή, υποδηλώνουν την εξαιρετικά αραιή κατάσταση της ύλης στον μεσογαλαξιακό χώρο. 3. Κοσμικές ακτίνες. Αυτές έχουν υψηλές ενέργειες και επειδή δεν μπορούν να συγκρατηθούν από τα μαγνητικά πεδία των γαλαξιών, διαφεύγουν στο μεσογαλαξιακό διάστημα. Οι κοσμικές αυτές ακτίνες παράγονται από ιδιόμορφους γαλαξίες όπως είναι οι ραδιογαλαξίες ή οι ημιαστέρες, ενώ κατά μία άλλη εκδοχή, μέρος των κοσμικών ακτίνων αποτελεί υπολείμματα της αρχικής έκρηξης του Σύμπαντος. Οι συγκεκριμένες κοσμικές ακτίνες, που παράγονται έξω από τον Γαλαξία μας έχουν συνήθως υψηλότερες ενέργειες από αυτές που δημιουργούνται στο ηλιακό σύστημα. Αποτελούνται κυρίως από πρωτόνια, μικρές ποσότητες ελαφρών πυρήνων με ατομικό αριθμό μέχρι 28 (πυρήνες νικελίου) και ουδέτερα σωματίδια, όπως τα νετρόνια και τα φωτόνια.